Cavitatieslijtage in hydraulische installaties detecteren

Er zijn drie tekenen die kunnen duiden op cavitatie: abnormale geluiden, een hoge vloeistoftemperatuur en lange cyclustijden. Abnormale geluiden kunnen twee oorzaken hebben: aeratie en cavitatie. Aeratie, ook wel hameren genoemd, is de meest alarmerende oorzaak. Dit verschijnsel treedt op als er lucht in de installatie circuleert. Grote luchtbellen worden gecomprimeerd en gedecomprimeerd en dat zorgt voor een ‘ploffend’ geluid. In ernstige gevallen kan dit leiden tot storingen in leidingsystemen en installaties. Andere tekenen die duiden op aeratie zijn schuimen en afwijkingen in het aandrijfmechanisme.

Cavitatie 'herkennen'

Zoals reeds aangeduid zijn er drie tekenen die kunnen duiden op cavitatie:

  • abnormale geluiden;
  • een hoge vloeistoftemperatuur;
  • lange cyclustijden.

Abnormale geluiden kunnen twee oorzaken hebben: aeratie en cavitatie. Aeratie, ook wel hameren genoemd, is de meest alarmerende oorzaak. Dit verschijnsel treedt op als er lucht in de installatie circuleert. Grote luchtbellen worden gecomprimeerd en gedecomprimeerd en dat zorgt voor een ‘ploffend’ geluid. In ernstige gevallen kan dit leiden tot storingen in leidingsystemen en installaties. Andere tekenen die duiden op aeratie zijn schuimen en afwijkingen in het aandrijfmechanisme.

Wat is cavitatie?

Cavitatie is het verschijnsel waarbij er dampbellen ontstaan doordat de absolute druk lager wordt dan de dampdruk van de vloeistof. Als deze bellen imploderen, veroorzaakt dat een kloppend geluid. Cavitatie kan eenvoudig worden gedetecteerd met een trillingssensor of akoestische meetapparatuur. Soms is het geluid zelfs hard genoeg om het met het blote oor waar te nemen. Het geluid van de imploderende dampbellen wordt gevolgd door een geluid dat nog het meeste weg heeft van straaltjes water die tegen een oppervlak gespoten worden. Het klinkt als een soort aanhoudend brommend of ratelend geluid in de installatie, te vergelijken met het welbekende ‘gerommel’ in CV-leidingen die niet goed ontlucht zijn. 

 

Een hoge vloeistoftemperatuur ontstaat als gevolg van compressie van lucht en andere gassen in de vloeistof of wanneer een vloeistof zonder functie van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied stroomt. Dit is bijvoorbeeld het geval als de vloeistof langs interne afdichtingen in een zuiger-/cilindercombinatie lekt of als een overdrukklep verkeerd is afgesteld. Een hoge temperatuur is van invloed op de viscositeit van de vloeistof en dat heeft niet alleen gevolgen voor de smering van de installatie en onderdelen daarvan, maar veroorzaakt ook andere problemen die de kans op verdere cavitatie vergroten.

Mogelijke oorzaken van cavitatie?

Het is van groot belang om allereerst de oorzaak van cavitatie te achterhalen. Langere cyclustijden zijn bijvoorbeeld vaak een eerste teken dat er een probleem is. Vergeet niet dat de werking van de installatie is gebaseerd op de doorstroming. Als het aandrijfmechanisme vertraagt, dan is er waarschijnlijk ergens in de installatie een probleem met de doorstroming. Meestal wordt dit veroorzaakt door lekkage, bijvoorbeeld als gevolg van een gescheurde slang, een kapotte afdichting, een lekkende fitting, etc. Deze duidelijk te herkennen oorzaken zijn eenvoudig te verhelpen. Interne lekkage daarentegen is veel moeilijker vast te stellen, maar het is niet onmogelijk. Als een vloeistof zonder functie van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied stroomt, wordt er warmte gegenereerd. Deze warmte kan worden gedetecteerd met infraroodthermometers, soms in combinatie met stroommeters.

Shell Tellus hydrauliekolie beperkt gevolgen

Net als bij alles is het ook bij cavitatie zaak om het probleem vroegtijdig te detecteren om storingen en stilstand te voorkomen. Wees dus alert op de genoemde indicatoren. Doet men dat niet, dan heeft dat grote gevolgen voor de hele installatie. Om de gevolgen van cavitatie echter zoveel mogelijk te beperken heeft Shell de Tellus hydrauliekolie ontwikkeld, waarvan we er op deze plaats twee uitlichten, namelijk Shell Tellus S2 MX 46 en Shell Tellus S2 VX 46 hydrauliekolie. Deze zijn geformuleerd voor snelle luchtafscheiding met geringe neiging tot schuimvorming voor een efficiëntere hydraulische krachtoverbrenging. Zo wordt de schadelijke invloed op de olie en het materieel van door cavitatie veroorzaakte oxidatie en slijtage geminimaliseerd. 

Voor meer informatie kunt u altijd contact opnemen.

Volg KSM op LinkedIn

Meteen op de hoogte zijn van o.a. nieuwe producten en/of oplossingen, KSM nieuws en interessante artikelen/video’s? Volg ons dan via LinkedIn en ontvang automatisch updates.

Wilt u ook maximaal produceren tegen minimale kosten?

KSM heeft haar jarenlange ervaring en kennis, topkwaliteit producten én veelzijdige service gebundeld in de RCL (Reliability Centered Lubrication) methode. Hierdoor wordt stapsgewijs, zowel op product- als procesniveau, de klant begeleid naar het maximaal produceren tegen minimale kosten door middel van optimaal (smeertechnisch) onderhoud.
Het resultaat: productiemaximalisatie, een verlaging van risico’s en tot wel 30% kostenbesparingen.